Piloci samolotow mysliwsko-bombowych Su-22 wykonuja zadania w ugrupowaniu COMAO, wspoldzialajac z wielozadaniowymi F-16 i mysliwskimi MiG-29. Fot. Adam Golabek
W 2010 r. doszło do zmian organizacyjnych w strukturze 1. SLT, które polegały na rozformowaniu samodzielnych eskadr lotnictwa taktycznego oraz Baz Lotniczych zabezpieczających funkcjonowanie eskadr oraz sformowaniu nowych jednostek w postaci Baz Lotnictwa Taktycznego, które miały być bardziej efektywnymi strukturami niż dotychczas istniejące. Proces reorganizacji był następujący: Decyzją MON nr Z-31/Org./P1 z 25 sierpnia 2009 r. z dniem 30 czerwca 2010 r. rozformowaniu uległy 1. elt, 7. elt, 8. elt i 40. elt, a na ich bazie oraz na bazie przeformowywanych 21. BLot i 23. BLot sformowano 21. Bazę Lotnictwa Taktycznego w Świdwinie i 23. Bazę Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim. Końcowym etapem zmian strukturalnych w 1. SLT było przekształcenie 31 grudnia 2010 r. 12. Bazy Lotniczej w 12. Komendę Lotniska i 22. Bazy Lotniczej i 41. elt w 22. Bazę Lotnictwa Taktycznego w Malborku, która oficjalnie rozpoczęła działalność 1 stycznia 2011 r. oraz rozformowanie 14. batalionu remontu lotnisk z Elbląga. Pierwszym dowódcą 1. SLT został gen. bryg. pil. Stefan Rutkowski (1 stycznia 2009 – 23 lipca 2010 r.).
1. Skrzydło Lotnictwa Taktycznego, na podstawie Decyzji Nr 10/MON z 12 stycznia 2011 r., przejęło i kultywuje dziedzictwo tradycji jednostek i związków taktycznych z okresu dwudziestolecia międzywojennego, jednostek utworzonych podczas drugiej wojny światowej na Zachodzie (Polskie Siły Powietrzne) i Wschodzie (Lotnictwo Wojska Polskiego) oraz jednostek powstałych po 1945 r. Wśród jednostek, których 1. SLT tradycje przejęło znalazły się m.in.: 113. i 114. eskadry myśliwskie 2. dywizjonu myśliwskiego 11. pułku myśliwskiego (1925-1928); 121. i 122. eskadry myśliwskie 2. dywizjonu myśliwskiego 2. pułku lotniczego (1928-1939); dywizjonu „Krakowsko-Poznańskiego” (1940); 308. dywizjonu myśliwskiego „Krakowskiego” (1940-1945); 3. Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego (1944-1945); 2. pułku nocnych bombowców „Kraków” (1944-1945); 3. pułku lotnictwa szturmowego (1944-1946); 9. pułku lotnictwa myśliwskiego (1944-1946); 11. pułku lotnictwa myśliwskiego (1944-1946); 10. pułku lotnictwa myśliwskiego (1944-1946); 2. pułku lotnictwa szturmowego (1945-1946); 3. Brandenburskiej Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego (1945-1946).
Do związków taktycznych i jednostek lotniczych utworzonych po 1946 r., które zostały rozformowane, a których tradycje 1. SLT kultywuje należą: 4. plsz (1946-1953); 5. plsz (1946-1963); 11. plm (1950-1967); 11. DLM (1951-1967); 26. plm (1952-1989); 4. plsz „Kraków” (1953-1957); 4. plm „Kraków” (1957-1967); 5. plmsz (1963-1965); 32. pra (1963-1968); 5. pomorskiego plmsz (1965-1967); 3. Brandenburskiej DLM (1967-1971); 8. plmsz (1967-1973); 3. pomorskiego plmb (1967-1988); 9. plm (1967-1989); 2. plm „Kraków” (1967-1994); 32. plrtia (1968-1982); 3. Brandenburskiej DLSzR (1971-1982); 8. brandenburskiego plmsz (1973-1982); 3. Brandenburskiej DLMB (1982-1991); 8. brandenburskiego plmb (1982-1991); 32. plrt (1982-1997); 3. pomorskiego lpszkb (1988-1992); 9. plm (1989-2000); 3. DLMB (1991-1998); 8. plmb (1991-1999); 1. BLT (1998-2008); 9. elt (2000-2002).
1. SLT w Świdwinie dowodzili kolejno: gen. bryg. pil. Stefan Rutkowski (1 stycznia 2009 – 23 lipca 2010), cz. p.o. płk pil. dypl. Eugeniusz Gardas (23 lipca 2010 – …), cz. p.o. płk pil. Wojciech Pikuła (… - 15 marca 2011), gen. bryg. pil. Tadeusz Mikutel (15 marca 2011 – 7 września 2015), płk dypl. pil. Rościsław Stepaniuk (7 września 2015 – 11 stycznia 2017), płk dypl. pil. Ireneusz Starzyński (od 11 stycznia 2017 do chwili obecnej).
Od 1 stycznia 2016 r. struktura 1. Skrzydła Lotnictwa Taktycznego przedstawia się następująco: Dowództwo 1. SLT – Świdwin, 12. Baza Bezzałogowych Statków Powietrznych – Mirosławiec, 21. Baza Lotnictwa Taktycznego – Świdwin, 22. Baza Lotnictwa Taktycznego – Malbork i 23. Baza Lotnictwa Taktycznego – Mińsk Mazowiecki.
1. SLT podlegało od chwili utworzenia do końca 2013 r. Dowództwu Sił Powietrznych. Od 1 stycznia w wyniku reformy struktur dowodzenia oraz utworzenia nowych dowództw 1. SLT podlega bezpośrednio Dowództwu Generalnemu Rodzajów Sił Zbrojnych. Samolotami, które znajdują się w wyposażeniu jednostek lotniczych wchodzących w skład 1. SLT są myśliwsko-bombowe: Su-22M4 (jednomiejscowe) i Su-22UM3K (dwumiejscowe; 21. BLT w Świdwinie) oraz myśliwskie: MiG-29G i MiG-29GT (odpowiednio – jedno- i dwumiejscowe; 22. BLT w Malborku) i MiG-29M i MiG-29UBM (jedno- i dwumiejscowe; 23. BLT w Mińsku Mazowieckim).
21. BLT została sformowana na podstawie decyzji Ministra Obrony Narodowej nr Z-31/Org./P1 z 25 sierpnia 2009 r. Działalność operacyjną w nowej strukturze baza rozpoczęła 1 lipca 2010 r. Jednostkę utworzono na bazie rozformowanych: 21. Bazy Lotniczej oraz 7., 8. i 40. eskadry lotnictwa taktycznego. Jest to jednostka mogąca wykonywać samodzielnie zadania lotnicze jak również je zabezpieczać zarówno od strony technicznej jak i logistycznej. Obecnie w wyposażeniu 21. BLT znajduje się ostatnich 18 w polskim lotnictwie wojskowym samolotów myśliwsko-bombowych o zmiennej geometrii skrzydeł Su-22, w tym 12 maszyn bojowych Su-22M4 oraz 6 szkolno-bojowych Su-22UM3K.
Decyzją Nr 499/MON z 28 grudnia 2010 r. w sprawie przejęcia dziedzictwa tradycji, sztandaru oraz ustanowienia dorocznego Święta 21. Bazy Lotnictwa Taktycznego postanowiono, że jednostka kontynuuje tradycje m.in.: 40. plm (1951-1971), 40. plmsz (1971-1982), 48. el (1978-1990), 40. plmb (1982-1999), 8. elt (2000-2010), 39. elt (2000-2003), 40. elt (2000-2010), 11. Bazy Lotniczej (2000-2002), 21. Bazy Lotniczej (2000-2010) oraz jednostek pomocniczych, wspierających i zabezpieczających działalność związków lotniczych świdwińskiego garnizonu. Jednocześnie 21. BLT przejęła sztandar po rozformowanej 21. Bazie Lotniczej, a święto jednostki ustalono na dzień 1 lipca.
Pierwszym dowódcą 21. BLT był płk dypl. pil. Ireneusz Starzyński (1 lipca 2010 – 15 maja 2015). Kolejno jednostką dowodzili: cz. p.o. płk Mariusz Lipiński (15 maja 2015 – 16 czerwca 2015), a po nim dowództwo objął z dniem 16 czerwca 2015 r. płk dypl. pil. Karol Jędraszczyk, który pełni obowiązki dowódcy do chwili obecnej.
Struktura 21. BLT wygląda następująco: Dowództwo 21. BLT; Grupa Działań Lotniczych w skład, której wchodzą: 1. eskadra lotnicza, 2. eskadra lotnicza, eskadra wsparcia; Grupa Obsługi Technicznej w skład, której wchodzą: 1. eskadra obsługi, 2. eskadra obsługi; Grupa Wsparcia w skład, której wchodzą: eskadra dowodzenia i eskadra zabezpieczenia.
W 2011 r., z inicjatywy ówczesnego dowódcy 21. BLT, płk. dypl. pil. Ireneusza Starzyńskiego powstał zespół pokazowy Sukhoi Display Team, którego celem było prezentowanie, przy okazji świąt oraz pokazów lotniczych, kunsztu pilotażu pilotów latających na Su-22 oraz samego samolotu w locie szerokiej publiczności w kraju i za granicą. Po przygotowaniu i zatwierdzeniu dokumentacji pokazowej przez Dowództwo Sił Powietrznych członkowie zespołu przystąpili do teoretycznego i praktycznego szkolenia. Pierwszy skład Sukhoi Display Team tworzyli piloci: Tomasz Kozyra, Piotr Kurzyk, Robert Bielecki, Bartłomiej Mejka. W kolejnych latach do zespołu dołączyli: Dominik Łuczak, Krzysztof Kręciejewski, Radosław Leszczyk, Robert Jankowski, Roman Stefaniach i Marcin Sulecki. Od momentu utworzenia Zespołu, Sukhoi Display Team i jego piloci uczestniczyli w wielu pokazach lotniczych w kraju i za granicą. Swoje umiejętności prezentowali m.in. podczas: Air Show w Radomiu (w latach 2013, 2015, 2017), świąt i pokazów organizowanych w bazach w Mirosławcu, Mińsku Mazowieckim, Poznaniu-Krzesinach, Siemirowicach-Cewicach, Dęblinie oraz każdorazowo przy obchodach swojego święta, w macierzystej bazie w Świdwinie. W 2016 r. zespół zaprezentował swoje umiejętności w pokazie morskim podczas dni Kołobrzegu – był to jak do tej pory jedyny pokaz nad morzem.
Pełna wersja artykułu
