Mi-14PL nr A-1001, Darlowo, 21 czerwca 2016 r. – smiglowiec podczas lotu nad morzem na zwalczanie okretow podwodnych. Dobrze widoczne sa otwarte drzwi komory bombowej.
Pod koniec lat 50. ubiegłego wieku w ZSRR zauważono, że dotychczas użytkowane śmigłowce morskie do zwalczania okrętów podwodnych typu Mi-4M, skonstruowane na bazie transportowego Mi-4A, nie spełniają pokładanej w nich nadziei – głównie ze względu na zastosowanie do napędu jednego silnika tłokowego. Skutkowało to małym udźwigiem środków bojowych, a także stwarzało niebezpieczeństwo podczas lotów nad akwenami. Awaria silnika oznaczała w tym śmigłowcu katastrofę. W tym czasie na zachodzie wdrożono do eksploatacji dwusilnikowy, turbinowy śmigłowiec Sikorsky SH-3A Sea King, którego kadłub w swojej dolnej części otrzymał kształt bezredanowej łodzi wraz z nadmuchiwanymi pływakami na pylonach podwozia głównego, co pozwalało na wykonanie awaryjnego wodowania śmigłowca i ewakuację załogi.
Wzorując się na tej konstrukcji, Rosjanie postanowili przeprojektować swój średni śmigłowiec transportowy Mi-8, użytkowany w dużych ilościach. Zaprojektowano od nowa dolną część kadłuba, nadając jej kształt łódki, dodano chowane podwozie, przeprojektowano również instalację hydrauliczną i elektryczną oraz skonstruowano nowe wyposażenie radioelektroniczne. W trakcie projektowania zakładano zastosowanie nowych, przygotowywanych wówczas silników TW-3-117, które zastąpiłyby dotychczas używane w Mi-8 TW-2-117. Wstępny projekt został zatwierdzony w 1966 r., a rok później rozpoczęto prace mające na celu stworzenie najpierw wersji bazowej do zwalczania okrętów podwodnych (Mi-14PŁ – protiwołodocznyj), a następnie kolejnej do ratownictwa morskiego (Mi-14PS – poiskowo-spasatielnyj), co stało się w 1970 r. Na bazie obu wersji w 1975 r. powstał minowo-trałowy Mi-14BT (buksirowszczik minnych trałow).
Pierwsze loty nowego śmigłowca, który najpierw miał nazywać się W-8G (G oznaczało Gidro – hydro), odbyły się latem 1967 r. Ostatecznie jednak prototypowi nadano nową nazwę W-14. W związku z brakiem nowych silników zabudowano TW-2-117 zarówno na prototypie, jak i na maszynach pierwszej próbnej serii konstrukcyjnej, notabene przerabianych w Kazaniu ze śmigłowców Mi-8T. Dopiero po dopracowaniu silników TW-3-117 i układu przeniesienia napędu wraz z dedykowaną przekładnią główną WR-14 oraz po zakończeniu długiego etapu prób doświadczalnych konstrukcji i systemu wykrywania okrętów podwodnych Kalmar rozpoczęto produkcję seryjną w 1973 r. w Kazaniu. W dniu 11 maja 1976 r. postanowieniem Rady Ministrów ZSRR przyjęto śmigłowiec Mi-14PŁ na uzbrojenie Marynarki Wojennej. Jako ciekawostkę można podać, że skutkiem programu skonstruowania śmigłowca morskiego była modernizacja bazowego modelu Mi-8, który otrzymał silniki TW-3-117 oraz przekładnię główną WR-14 i stał się w ten sposób wersją Mi-8M, czyli Mi-17/171/172, a jego produkcja trwa do dnia dzisiejszego.
W połowie lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia decydenci odpowiedzialni za uzbrojenie Marynarki Wojennej, dysponując gwałtownie starzejącą się „flotą” czterech sztuk śmigłowców do zwalczania okrętów podwodnych Mi-4ME (wersja eksportowa Mi-4M ze zubożonym wyposażeniem), stanęli przed wyborem nosiciela systemów pokładowych ZOP. W związku z tym zadecydowano o zakupie nowego typu uzbrojenia w postaci śmigłowców Mi-14PŁ. Tym samym wytypowano grupę personelu lotniczego i technicznego na przeszkolenie, które rozpoczęło się w lipcu, a zakończyło w grudniu 1977 r. w bazie Donskoje w ZSRR. Ze względów finansowych nie zakupiono jednak od razu nowych śmigłowców, a decyzję o ich zakupie przełożono o trzy lata. W związku z tym konieczne było kolejne przeszkolenie załóg i techników, które również odbyło się w Donskoje, tym razem od 17 listopada 1980 do 23 maja 1981 r.
Pełna wersja artykułu
