Zaloguj

Boeing Company: potentat w światowym lotnictwie cz.1

B-17 Flying Fortress stal sie symbolem potegi amerykanskiego strategicznego lotnictwa bombowego podczas II wojny swiatowej. Do lipca 1945 r. firmy Boeing, Vega (Lockheed) i Douglas wyprodukowaly w sumie 12 731 egz.

B-17 Flying Fortress stal sie symbolem potegi amerykanskiego strategicznego lotnictwa bombowego podczas II wojny swiatowej. Do lipca 1945 r. firmy Boeing, Vega (Lockheed) i Douglas wyprodukowaly w sumie 12 731 egz.

Boeing Company to najstarsza działająca nieprzerwanie amerykańska wytwórnia lotnicza. Trzy lata temu obchodziła setną rocznicę założenia. Jest największym amerykańskim i jednym z dwóch największych w świecie producentów samolotów, rywalizując o prymat w tej dziedzinie z europejskim Airbusem. Produkty koncernu użytkowane są w ponad 150 krajach. W Stanach Zjednoczonych i ponad 65 innych krajach Boeing zatrudnia ponad 140 tys. pracowników. Jego dostawcami i podwykonawcami jest ponad 13,6 tys. amerykańskich firm, zatrudniających łącznie 1,3 miliona osób.

Boeing Company jest publiczną spółką akcyjną notowaną na nowojorskiej giełdzie papierów wartościowych (New York Stock Exchange, NYSE). Ma bardzo rozproszony akcjonariat – 5 lutego 2018 r. liczba posiadaczy akcji zwykłych wynosiła 108 310. Siedziba władz spółki znajduje się w Chicago w Illinois. Przewodniczącym zarządu (rady dyrektorów), prezesem i dyrektorem generalnym jest Dennis A. Muilenburg. Firma działa w branży lotniczej, kosmicznej, zbrojeniowej, elektronicznej i informatycznej, oferując swoje produkty i usługi zarówno na rynku wojskowym, jak i cywilnym. Zasadnicza działalność produkcyjna i usługowa skupiona jest w trzech głównych sektorach operacyjnych (obszarach biznesowych): Boeing Commercial Airplanes, Boeing Defense, Space & Security i Boeing Global Services.
Boeing Commercial Airplanes (BCA) zajmuje się projektowaniem, rozwojem, produkcją i sprzedażą cywilnych samolotów pasażerskich oraz ich odmian towarowych i dyspozycyjnych. Obecnie w ofercie są samoloty rodziny 737 (modele 737-700, 800, 900ER oraz MAX 7, 8 i 9), 747 (747-8 Intercontinental i 747-8 Freighter), 767 (Freighter, 767-200ER, 300ER i 2C), 777 (Freighter, 777-200ER, 200LR, 300ER, 8 i 9) i 787 (787-8 i 9) oraz Boeing Business Jet (BBJ). Najnowsze rozwijane modele to 787-10, 737 MAX 10 i 777X. Siedziba zarządu BCA znajduje się w Puget Sound w stanie Waszyngton. Prezesem i dyrektorem generalnym jest Kevin G. McAllister. Sektor zatrudnia 59 284 osoby (stan na 1 stycznia 2018 r.).
W 2017 r. dostarczył klientom 763 samoloty i zebrał zamówienia netto na 912 maszyn. Tym samym portfel zamówień wzrósł do 5864 samolotów o katalogowej wartości 421,345 mld dolarów. Zapewnia to nieprzerwaną pracę sektora przez co najmniej siedem lat.
Boeing Defense, Space & Security (BDS) zajmuje się projektowaniem, rozwojem, badaniami, produkcją, sprzedażą, modyfikacją i modernizacją wojskowych samolotów, bezzałogowych statków powietrznych i wiropłatów; systemów uzbrojenia; urządzeń i rozwiązań informatycznych z zakresu C4ISR; rakiet nośnych; satelitów; statków kosmicznych; bezzałogowych statków nawodnych i podwodnych. W jego skład wchodzi osiem wydziałów: Autonomous Systems (w jego ramach działają spółki zależne Insitu i Liquid Robotics); Commercial Derivative Aircraft; Global Operations (zarządza zagranicznymi filiami w Australii, Indiach, Arabii Saudyjskiej i Wielkiej Brytanii); Missile and Weapon Systems; Phantom Works; Space and Launch (zarządza udziałami Boeinga w konsorcjach United Launch Alliance i United Space Alliance); Strike, Surveillance and Mobility; Vertical Lift. Siedziba zarządu BDS znajduje się w Arlington w Wirginii. Prezes i dyrektor generalną jest Leanne G. Caret. Sektor zatrudnia 35 562 osoby. W 2017 r. dostarczył klientom 170 samolotów i śmigłowców, ponad 35,6 tys. systemów uzbrojenia oraz trzy satelity cywilne i jeden wojskowy. Po zebraniu nowych zamówień o wartości 28,8 mld dolarów, łączna wartość portfela zamówień sektora wynosi 49,577 mld dolarów.
Głównym odbiorcą produktów BDS jest amerykański Departament Obrony. Obecnie asortyment produkcji obejmuje samoloty Advanced F-15, F/A-18 Super Hornet, EA-18G Growler, P-8A Poseidon, KC-46A Pegasus, 737 AEW&C i QF-16; śmigłowce CH/MH-47 Chinook, AH-64E Apache Guardian i AH-6; zmiennowirnikowce V-22 (wspólnie z firmą Bell); bezzałogowe statki powietrzne RQ-21A Blackjack, ScanEagle i Integrator (produkty firmy Insitu) oraz Phantom Eye; kierowane pociski rakietowe Harpoon; bomby kierowane JDAM, LJDAM, JDAM ER (Extended Range) i SDB; lasery i systemy elektrooptyczne; satelity serii 702, GPS, Inmarsat-5, O3b mPOWER, TDRS (Tracking and Data Relay Satellites) i WGS (Wideband Global SATCOM); doświadczalny bezzałogowy statek orbitalny X-37B; rakiety nośne rodziny Delta IV; elementy systemu obrony przeciwrakietowej GMD; głowice śledzące dla pocisków PAC-3 (Patriot Advanced Capability 3).
BDS zapewnia również wsparcie eksploatacji i/lub modernizację samolotów AV-8B, F-15C/D, F-15E, B-52H, B-1B, E-3, E-4B, E-6B, C-17, C-32A, C-40, VC-25A, KC-135, RC-135, KC-10 Extender, T-45C oraz międzykontynentalnych pocisków balistycznych LGM-30G Minuteman III. Najnowsze programy to samolot T-X, BSP MQ-25A Stingray, śmigłowiec SB>1 Defiant, rakieta nośna SLS, załogowy statek kosmiczny CST-100 Starliner, bezzałogowy statek orbitalny wielokrotnego użytku Phantom Express, bezzałogowy statek podwodny Echo Voyager i nawodny Wave Glider (produkt firmy Liquid Robotics).
Boeing Global Services (BGS) zapewnia wsparcie i doradztwo nabywcom cywilnych i wojskowych produktów koncernu. Oferowane pakiety produktów i usług obejmują wsparcie techniczne w procesie eksploatacji, modyfikację i modernizację sprzętu, dostawę części zamiennych, szkolenie personelu, dokumentację techniczną i użytkową, analizę danych, doradztwo techniczne. Siedziba zarządu BGS znajduje się w Dallas w Teksasie. Prezesem i dyrektorem generalnym jest Stanley A. Deal. BGS rozpoczął działalność dopiero 1 lipca 2017 r. Zatrudnia 20 345 osób. Portfel zamówień sektora na koniec roku osiągnął wartość 17,223 mld dolarów.
Ponadto w ramach koncernu działa kilka innych samodzielnych jednostek organizacyjnych, zajmujących się usługami finansowymi, zarządzaniem projektami, wdrażaniem nowych technologii i metod produkcji, kontrolą jakości, podnoszeniem efektywności produkcji, technikami informatycznymi, współpracą z klientami zagranicznymi. Są to m.in. Boeing Capital Corporation (BCC), Boeing AnalytX, Boeing Technology Services, Boeing HorizonX i Boeing International.
W 2017 r. przychód ze sprzedaży całego koncernu (wraz z firmami zależnymi) wyniósł 93,392 mld dolarów, dochód operacyjny 10,278 mld dolarów, a zysk netto 8,197 mld dolarów. Nieco poniżej połowy przychodów – 42,331 mld dolarów (45,3%) – pochodziło ze sprzedaży na rynku amerykańskim. Sprzedaż na rynkach zagranicznych przyniosła 51,061 mld dolarów (54,7%). Największymi klientami zagranicznymi były kraje regionu Bliskiego Wschodu (12,287 mld; 13,2%), Chiny (11,911 mld; 12,8%) i Europa (11,457 mld; 12,3%). W porównaniu z 2016 r. przychód ze sprzedaży spadł o 1,179 mld dolarów (1,2%), ale zysk netto wzrósł aż o 3,302 mld dolarów (67,5%). Sektor BCA uzyskał przychód 56,729 mld dolarów (co stanowiło 60,75% przychodów całego koncernu; spadek o 2,2% w porównaniu z 2016 r.), BDS – 21,057 mld (22,55%; spadek o 6,7%), a BGS – 14,639 mld (15,7%; wzrost o 5,1%). Inna działalność przyniosła dodatkowy przychód w wysokości 967 mln dolarów (1%). W badania i rozwój firma zainwestowała 3,179 mld dolarów, czyli 3,4% przychodów ze sprzedaży. Portfel zamówień na 31 grudnia 2017 r. osiągnął wartość 488,145 mld dolarów (wzrost o 3,1% w porównaniu z końcem 2016 r.).

Skromne początki

Założycielem firmy był William Edward Boeing, syn niemieckiego imigranta Wilhelma Böinga. Urodził się 1 października 1881 r. w Detroit. W 1903 r. rozpoczął działalność biznesową w przemyśle drzewnym. W 1908 r. zamieszkał na przedmieściach Seattle w stanie Waszyngton, gdzie założył firmę Greenwood Timber Company. W styczniu 1910 r. wybrał się do Los Angeles, aby obserwować pokazy lotnicze. Chciał nawet polecieć jednym z samolotów jako pasażer, ale nic z tego nie wyszło. Mimo to połknął lotniczego bakcyla i po powrocie do Seattle postanowił zgłębić tajniki lotnictwa, aby móc samemu budować samoloty. Zanim do tego doszło, 10 marca 1910 r. Boeing odkupił od Eda W. Heatha małą stocznię nad rzeką Duwamish, w której zbudował dla siebie jacht Taconite. W 1915 r. poznał George’a Conrada Westervelta, oficera US Navy, z którym toczył długie dyskusje o samolotach. Wreszcie 4 lipca 1915 r. Boeing zrealizował swoje marzenie i jako pasażer odbył swój pierwszy lot wodnosamolotem Curtissa, pilotowanym przez Teraha Maroneya. Po locie Boeing powiedział Westerveltowi, że powinni zbudować lepszy samolot.
Jesienią 1915 r. Boeing odbył kurs pilotażu w szkole lotniczej Glenna L. Martina w Los Angeles i na swój prywatny użytek kupił samolot Martin Model TA. Pod koniec 1915 r. Boeing zatrudnił kilku stolarzy i wraz z Westerveltem przystąpił do budowy pierwszego samolotu Bluebill, od nazwisk obu wspólników oznaczonego jako B&W Model 1. Był to jednosilnikowy, dwupłatowy wodnosamolot o drewnianej, krytej płótnem konstrukcji. Jego oblotu z wód jeziora Lake Union w Seattle dokonał sam Boeing 15 czerwca 1916 r. Dokładnie miesiąc później, 15 lipca, Boeing założył firmę Pacific Aero Products Company. Jej siedziba mieściła się w stoczni kupionej w 1910 r. Pomalowany na czerwono drewniany budynek z białymi drzwiami i oknami, nazywany Red Barn, został w grudniu 1980 r. przeniesiony do Museum of Flight w Seattle, gdzie jest eksponowany do dziś. W listopadzie 1916 r. pilot Herb Munter oblatał drugi egzemplarz Modelu 1, nazwany Mallard. Oba samoloty zostały zaoferowane US Navy, ale ta nie wyraziła zainteresowania. W 1918 r. Boeing sprzedał więc obie maszyny szkole lotniczej z Auckland w Nowej Zelandii. Była to pierwsza transakcja eksportowa w historii firmy Boeing.
Pierwszym znaczącym sukcesem Boeinga w dziedzinie lotnictwa był wodnosamolot szkolny Model 2 (C-4), oblatany 15 listopada 1916 r. Na jego bazie powstały ulepszone Modele 3, 4 i 5. Model 4 (EA) był pierwszym samolotem Boeinga z podwoziem kołowym. US Army kupiła dwa egzemplarze. 9 maja 1917 r., miesiąc po przystąpieniu Stanów Zjednoczonych do pierwszej wojny światowej, Boeing zmienił nazwę firmy na Boeing Airplane Company. W czerwcu tego samego roku zatrudnił dwóch młodych inżynierów – Clairmonta L. „Claire” Egtvedta i Philipa G. Johnsona. Obaj byli później prezesami firmy Boeing. W lipcu 1917 r. US Navy kupiła 50 egzemplarzy Modelu 5, znanego też jako Model C. Ich dostawy trwały od kwietnia do listopada 1918 r. Był to pierwszy typ samolotu Boeinga produkowany seryjnie. W czerwcu 1918 r. Boeing dostał z US Navy zlecenie podjęcia licencyjnej produkcji 50 łodzi latających Curtiss HS-2L. Jednak po zakończeniu wojny zamówienie zostało zredukowane o połowę. W międzyczasie liczba pracowników Boeinga wzrosła z 28 osób w 1917 r. do 337 w szczytowym okresie 1918 r., ale po wojnie szybko spadła do 56.

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusercrosslistfunnelsort-amount-asc