Pierwszy seryjny śmigłowiec bojowy Ka-50 wystartował w Arsienjewie 22 maja 1991 r. Produkcja szła bardzo powoli z powodu braku pieniędzy; łącznie wyprodukowano 19 śmigłowców, w większości używanych do prób, w tym przerobionych później w Ka-52. W szczytowym punkcie rosyjskie lotnictwo armijne użytkowało tylko sześć Ka-50, wszystkie w 344. Ośrodku Prób Wojskowych i Przeszkalania Personelu Latającego w Torżku. Para Ka-50 została użyta w wojnie w Czeczenii między grudniem 2000 i lutym 2001 r. W ciągu lat dziewięćdziesiątych testowano kilka eksperymentalnych wersji Ka-50 z różnym wyposażeniem, w tym nocą wersję Ka-50Sz (W-80Sz1, izdielije 800Sz1).
Najbardziej niezwykłe w koncepcji Ka-50 było to, że był to śmigłowiec jednomiejscowy, z wysokim poziomem automatyzacji. Ten fakt starano się jak najdłużej ukryć i pierwszy prototyp latał z domalowanymi fałszywymi oknami kabiny drugiego członka załogi oraz ładowni. Układ nośny Ka-50 ma dwa współosiowe przeciwbieżne wirniki nośne, typowe dla Kamowa i doskonalone przez biuro konstrukcyjne przez kilka dziesięcioleci. Inna cecha Ka50 nietypowa dla śmigłowców to system ratowania pilota z fotelem katapultowym K-37-800. Ka-50 nie miał radaru i jego głównym systemem celowniczym był system optoelektroniczny I-251W Szkwał-W sprzężony z przeciwpancernymi pociskami kierowanymi Wichr.
Jednakże z czasem Ministerstwo Obrony ZSRR oceniło, że drugi członek załogi jest niezbędny, jeśli śmigłowiec ma wykonywać skomplikowane zadania nocą i w trudnych warunkach atmosferycznych. 15 czerwca 1990 r. Kamow dostał zamówienie na wykonanie pracy badawczo-rozwojowej nazwanej Awangard-1 polegającej na skonstruowaniu dwumiejscowego śmigłowca wielozadaniowego Ka-52, inaczej W-80Sz2, izdielije 800Sz2 lub izdielije 800.06, później nazwanego w Federacji Rosyjskiej Aligator. Rok później u Mila zamówiono nocną wersję Mi-28N, inaczej Awangard-2.
Pytanie, jak rozmieścić dwuosobową załogę konstruktorzy Kamowa kierowani przez Siergieja Michiejewa rozstrzygnęli nietypowo: poszerzyli przednią część kadłuba i posadzili pilotów obok siebie; we wszystkich innych śmigłowcach bojowych na świecie załoga siedzi jeden za drugim. Umieszczenie pilota i operatora obok siebie wymagało najmniej zmian w wyjściowej konstrukcji Ka-50, a także ułatwiło współpracę obu członków załogi. Inna zaleta to możliwość rozmieszczenia w szerokim nosie bardzo mocnego radaru z szeroką 800-milimetrową anteną.
Brak pieniędzy mocno opóźnił start programu Ka-52. Pierwszy prototyp 061, przerobiony z seryjnego jednomiejscowego Ka-50 z numerem seryjnym 01-02, wystartował dopiero 25 czerwca 1997 r. Potem program Ka-52 znowu zamarł na wiele lat, jeśli nie liczyć prób wciąż nowych konfiguracji tego samego prototypu 061 (czyli pierwszego egzemplarza produktu 800.06). W marcu 2004 r. śmigłowiec rozpoczął próby z radarem, a w grudniu 2005 r. po raz pierwszy z Ka-52 wystrzelono przeciwpancerne pociski kierowane 9M120 Ataka.
Program Ka-52 wystartował na pełną skalę pod koniec 2006 r., kiedy Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej ostatecznie sformułowało swoje wymagania i zamówiło u Kamowa śmigłowiec Ka-52 w postaci seryjnej. 13 marca 2007 r. zakład Progress w Arsienjewie na Dalekim Wschodzie Rosji otrzymał zamówienie na wykonanie wstępnej partii sześciu śmigłowców do prób u Kamowa i w ośrodku wojskowym w Torżku, z dostawą do 2010 r. W 2008 r. w Arsienjewie zbudowano dwa egzemplarze doświadczalne 062 i 063; pierwszy wystartował 26 czerwca, drugi – 28 października 2008 r. Zostały one przekazane firmie Kamow, gdzie uczestniczyły w próbach.
Później Kamow dostał jeszcze trzy egzemplarze z numerami 51 do 53. W grudniu 2010 r. na pokładzie śmigłowca Mi-26 przywieziono pierwszego Ka-52 do ośrodka w Torżku; 8 lutego 2011 r. Ka-52 przystąpiły tam do służby. Łącznie Torżok dostał w latach 2010-2011 dziewięć Ka-52 z numerami 91 do 99. Ka-52 zakończył próby państwowe prowadzone przez Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej i został oficjalnie przyjęty do uzbrojenia 20 listopada 2011 r.
Ka-52 był wtedy prezentowany jako produkt niszowy, jaki miał służyć w rosyjskich siłach zbrojnych do bliżej nieokreślonych „zadań specjalnych”; podstawowym nowym śmigłowcem bojowym w Rosji miał zostać Mi-28N. Dlatego sporym zaskoczeniem był kontrakt z 1 marca 2011 r., kiedy Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej zamówiło 146 śmigłowców Ka-52 z dostawą do 2020 r. Tym samym Ka-52 przekształcił się z niszowego śmigłowca „dowódczego”, w alternatywny dla Mi-28N śmigłowiec uderzeniowy; liczba zamówionych śmigłowców obu typów jest mniej więcej równa. Według Wiertolotow Rossiji, kontrakt na 146 śmigłowców bojowych Ka-52 miał wartość 120 mld rubli, co oznacza cenę jednego śmigłowca około 25 mln USD, według ówczesnego kursu.
23 maja 2011 r. rozpoczęły się dostawy Ka-52 do pierwszej jednostki operacyjnej Czernigowce (to 60 km od Arsienjewa). W lutym 2013 r. rozpoczęło się przezbrajanie w śmigłowce Ka-52 bazy w Korienowsku w pobliżu Kaukazu, w 2014 r. – baz Ostrow (koło Pskowa), Chabarowsk i Dżankoj (na Krymie), a następnie w 2018 r. – bazy w Wiaźmie. Do końca 2019 r. Siły Powietrzne Federacji Rosyjskiej dostały około 125 śmigłowców Ka-52; tempo produkcji w ostatnich latach wynosiło 15-20 maszyn rocznie.
Ponieważ dla zakładu w Arsienjewie priorytetem jest eksportowy kontrakt dla Egiptu, to na czas jego realizacji dostawy dla rosyjskiego ministerstwa obrony zostały zmniejszone do 6-8 maszyn Ka-52 rocznie. Oznacza to, że pozostałe śmigłowce z kontraktu z 2011 r. lotnictwo rosyjskie dostanie do końca 2021 r. Zapowiadane zamówienie jeszcze 114 śmigłowców bojowych Ka-52M oznacza, że do 2027 r. rosyjskie siły powietrzne będą nadal otrzymywały śmigłowce w tempie do 20 maszyn rocznie.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu