Koncern Leonardo dostarczyl niedawno Norwegom dwa AW101, pierwszy z nich – juz po tygodniu – ulegl wypadkowi, który wymusil powazny remont maszyny. Pomimo tego istnieje szansa na zakup kolejnych wiroplatow tego typu.

Jednym z najbardziej gorących medialnie tematów, który nie został zamknięty przez poprzednie kierownictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, był zakup nowych śmigłowców dla Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej. Wiropłaty te, w wielozadaniowej wersji ZOP/CSAR, mają zastąpić starzejące się maszyny Mi-14PŁ i PŁ/R. Niestety, obecnie program zawisł w próżni i musimy poczekać, jakie rozwiązanie problemu znajdzie obecny skład resortu.

Niniejszy artykuł ma zaprezentować obecny stan programu w Polsce, a także w innych państwach europejskich, gdzie jak się okazuje, także nie brakuje problemów.

Islandia

12 stycznia Urząd Zamówień Publicznych Islandii poinformował o rozpoczęciu zakupu dla Islandzkiej Straży Wybrzeża (Landhelgisgæsla Íslands) trzech wielozadaniowych śmigłowców poszukiwawczo-ratowniczych, które mają zastąpić obecnie eksploatowane wiropłaty Airbus AS332L1 Super Puma. Dwa z nich są leasingowane od operatora komercyjnego, a trzeci został zakupiony na własność. Nowe wiropłaty mają służyć do różnorodnych zadań na lądzie i wodach wokół wyspy. Wśród zadań wymienia się: SAR, patrolowanie morza, wsparcie służb ratowniczych i przeciwpożarowych, a także wsparcie innych przedsięwzięć związanych z bezpieczeństwem i reagowaniem kryzysowym. Wstępne wymagania techniczne obejmują: 5-osobową załogę, certyfikat EASA, pełne oświetlenie dostosowane do wykorzystania gogli noktowizyjnych, dwie wciągarki ratownicze, zestaw pływaków do wodowania awaryjnego, a także zasięg pozwalający na operowanie w promieniu 200 mil morskich od bazy. Obecnie Islandczycy zbierają informacje w ramach fazy RFI, natomiast kolejne fazy postępowania przetargowego, przewidziane na ten rok mają pozwolić na podpisanie kontraktu już w 2019 r. Wśród potencjalnych oferentów można z pewnością wymienić przynajmniej trzech producentów średnich śmigłowców wielozadaniowych: Leonardo z AW101, Airbus Helicopters z H225 i Lockheed Martin/Sikorsky z S-92 Superhawk.
Kilka lat temu władze w Reykyavíku prowadziły negocjacje z Oslo na temat wspólnego zakupu śmigłowców SAR, jednak zakończyły się one niepowodzeniem. Nie można jednak wykluczyć, że w ramach ujednolicenia sprzętowego i chęci ograniczenia kosztów, znów dojdzie do zacieśnienia tej nordyckiej współpracy, szczególnie biorąc pod uwagę najnowsze plany Norwegów (o czym dalej).

Belgia

Dzień później prasa belgijska poinformowała,
że trzy śmigłowce poszukiwawczo-ratownicze Westland Sea King Mk 48 Belgijskiego Komponentu Lotniczego, stacjonujące w bazie Koksijde, będą musiały służyć dłużej niż zakładano. Powodem są problemy z wielozadaniowymi NHIndustries NH90NFH, które miały je zastąpić w zadaniach morskiego SAR. Stare maszyny miały zakończyć służbę do końca roku, ale wstępne analizy wskazują, że ich eksploatacja będzie musiała potrwać rok dłużej. Ich następcami miały być cztery NH90NFH, zamówione w 2007 r. i dostarczone w latach 2014–2015, rozpoczynając cykl intensywnych szkoleń. Okazuje się jednak, że trzy z czterech maszyn są uziemione ze względu na problemy techniczne z ich stacjami radiolokacyjnymi – pracownicy konsorcjum NHIndustries prowadzą prace związane z wymianą wadliwych bloków na nowe, co może potrwać nawet rok. Dodatkowo wkrótce z lotów wyłączony zostanie także czwarty egzemplarz, który przeszedł już zaplanowany cykl udoskonaleń radaru, ale teraz czeka go planowy przegląd techniczny.

Norwegia

19 stycznia zakłady koncernu Leonardo w Yeovil w Wielkiej Brytanii opuścił drugi śmigłowiec poszukiwawczo-ratowniczy AW101 Model 612 dla Norwegii. Tego samego dnia przeleciał bezpośrednio do bazy Sola w pobliżu Stavanger. Ogółem Norwegowie zamówili 16 śmigłowców tego typu, które mają zostać dostarczone do 2020 r. Oferta AgustaWestland (obecnie Leonardo Helicopters) okazała się w 2013 r. najlepsza, a AW101 zastąpią w linii wysłużone Sea Kingi Mk 43B. Pierwszy AW101 trafił do Norwegii 17 listopada 2017 r., jednak już tydzień później odniósł poważne uszkodzenia w wypadku na płycie lotniska. Obecnie maszyna znajduje się w bazie Sola, gdzie oczekuje na decyzję o miejscu remontu, według lokalnej prasy rozważany jest remont na miejscu bądź transport do Yeovil. Lista niezbędnych prac obejmuje m.in.: wymianę wirnika nośnego, niektórych zespołów silników i przekładni głównej. Do końca grudnia ub.r. powołana w tym celu komisja nie oceniła jeszcze stopnia uszkodzenia struktury kadłuba, a kompletny raport dotyczący zdarzenia spodziewany jest latem. Przyczyna jest już znana, ale do zakończenia prac przez komisję, Ministerstwo Obrony Królestwa Norwegii nie będzie publikowało częściowych informacji. Co ciekawe, istnieje opcja zwiększenia liczby norweskich AW101. Rozmowy na ten temat trwają.