532. batalion walki elektronicznej z 53. pułku rozpoznania i walki elektronicznej Sił Zbrojnych Republiki Czeskiej (Armáda České republiky, AČR) z dowództwem w Opawie, przejął pierwszy mobilny system rozpoznania i zakłócania systemów łączności STARKOM (STAvebnicový Rušič KOMunikační, Modułowy System Zakłócania Łączności).

Obecnie trwa intensywne szkolenie jego obsług, które obejmie kilkudziesięciu operatorów. Pierwszy, prototypowy system trafił do wyposażenia jednostki w październiku ubiegłego roku, a do końca 2023 r. AČR przejmie kolejnych siedem (zamówienie dotyczy ośmiu systemów). Umowa na ich dostawę została podpisana pod koniec 2019 r. i miała wartość 1,45 mld CZK (ok. 243 mln PLN przy ówczesnym kursie).

Główne przeznaczenie systemu STARKOM to monitorowanie (ESM, COMINT) i zakłócanie (ECM) łączności radiowej przeciwnika, w tym pracujących z hoppingiem częstotliwości i łączności komórkowej, w paśmie 30 MHz÷6 GHz. Monitorowane i zakłócane mogą być środki łączności pracujące z modulacją  AM, FM, CW, FSK i PSK.
STARKOM zastąpi w wyposażeniu 532. batalionu przestarzały system MORUŠ (MOdulový RUŠič), sukcesywnie wdrażany w latach 1996-2005, którego nośnikami były przede wszystkim samochody ciężarowe Praga V3S. Batalion został wydzielony przez czeski resort obrony do Sił Odpowiedzi NATO.

Prototypowy system już po przejęciu go przez 532. batalion walki elektronicznej podczas zimowego szkolenia poligonowego. Dobrze widoczne przeciwbieżnie skrętne koła obydwu par osi. Fot. Ministerstwo Obrony Republiki Czeskiej

Nośnikiem systemu STARKOM jest, sprawdzone i używane od kilku lat przez AČR, podwozie rodziny Tatra Force T815-7T3RC1 8×8  z wydłużoną, czterodrzwiową kabiną integralnie opancerzoną, zapewniającą 2 poziom ochrony balistycznej i przeciwminowej zgodnie ze STANAG 4569A/B. Podwozie ma wydłużony rozstaw osi, wyłącznie pojedyncze ogumienie i obydwie pary kół sterowane ‒ osi tylnych przeciwbieżnie w stosunku do przednich. Jak i inne nośniki systemów elektronicznych, podwozie ma także elektroniczno-hydrauliczny system automatycznego poziomowania (ALS, Automatic Levelling System), w określonych granicach pozwalający na wypoziomowanie samochodu niezależnie od ukształtowania terenu na pozycji roboczej. Sama zabudowa także otrzymała osłony balistyczne i przeciwminowe. Do samoobrony służy karabin maszynowy FN Minimi. Wyposażenia pojazdu obejmuje także: układ zakłócania zapalników radiowych improwizowanych urządzeń wybuchowych (IED), rozbudowane systemy łączności oraz gromadzenia i przetwarzania danych, filtrowentylację, system kamuflażu mobilnego i system kamer obserwacji okrężnej.

STARKOM rozwinięty na stanowisku roboczym podczas ćwiczeń. Fot. Ministerstwo Obrony Republiki Czeskiej

Czesi podkreślają, że STARKOM jest w całości dziełem własnego przemysłu obronnego – zarówno podwozie, jak i specjalistyczne wyposażenie oraz oprogramowanie to wyroby rodzime, w których opracowaniu i produkcji uczestniczyło szereg firm z branży obronnej, w tym JISR Institute, a.s. i URC Systems, spol. s r. o., odpowiadające za aparaturę rozpoznawczo-zagłuszającą i zaawansowane oprogramowanie aplikacyjne. Finalnym dostawcą systemu i i ich integratorem jest Wojskowy Instytut Badawczy (Vojenský výzkumný ústav, s. p.) z Brna.

Jarosław Brach/Andrzej Kiński