Mjanma, wciąż u nas bardziej znana jako Birma, leży w zachodniej części Indochin i Półwyspu Malajskiego. Stanowi pomost pomiędzy subkontynentem indyjskim a Indochinami. Większa część kraju jest pokryta gęstą, tropikalną dżunglą, rosnącą na podmokłym terenie. Przez Mjanmę płyną z północy na południe cztery duże rzeki. Rzeka Irawadi dzieli kraj niemal równo na pół; jej długość to 2150 km. Swoje źródła ma w chińskim Tybecie, a wpada do Zatoki Bengalskiej, tworząc dużą deltę. Przy jednej z jej wschodnich odnóg leży Rangun, ówczesna stolica Burmy. W środkowej Birmie, w mieście Mandalaj, od zachodu wpada do Irawadi druga duża rzeka – Czinduin – oddzielająca Góry Zachodniobirmańskie przy granicy z Indiami (najwyższy ich szczyt wznosi się na wysokość 3825 m n.p.m.). Trzecią dużą rzeką jest Sittuang o długości 420 km, płynąca na wschód od Irawadi, równolegle do niej. I wreszcie czwarta rzeka to Saluin o długości 2400 km, płynąca w większości przez Chiny, a następnie wzdłuż wschodniej granicy Mjanmy, z Laosem, a bardziej na południe z Tajlandią. W północnej części kraju, na granicy z Chinami, leżą dość wysokie góry Hengduan Shan, których najwyższy szczyt ma wysokość 5881 m n.p.m. Z kolei na wschodzie, na granicy z Laosem i Tajlandią (wówczas Syjam) rozciąga się górzysta wyżyna Szan, wznosząca się na 2000 m n.p.m. Środkowa część kraju zaś to rozległa i podmokła dolina Irawadi, na południu pokryta dżunglą. W jej centrum występują tereny rolnicze, przeplatane lasami monsunowymi, góry zaś porastają lasy podzwrotnikowe. W Mjanmie panują dwie pory roku: sucha w miesiącach wiosennych i letnich oraz deszczowa od połowy jesieni aż do wczesnej wiosny. Jak się łatwo domyślić, infrastruktura drogowo-kolejowa ówczesnej Burmy nie była zbytnio rozwinięta, ale przez kraj ten prowadziła ważna droga z Rangunu na północ, aż do Kunmingu w Chinach, mająca olbrzymie znaczenie, o czym dalej. Poza tym sieć drogowa Burmy nie przekraczała 20 000 km, w dodatku połowa dróg była nieprzejezdna w porze deszczowej. Z Rangunu poprzez Mandalaj do Myitkyina prowadziła wąskotorowa linia kolejowa; łączna długość całej sieci to ledwie 4000 km. Kolei normalnotorowych w Burmie nie było. Sieć transportowa opierała się głównie o żeglugę śródlądową (przede wszystkim prowadzoną łodziami wiosłowymi i żaglowymi, ale także statkami parowymi) oraz o transport juczny (osły, muły).
Burma od północnego zachodu graniczyła z brytyjskimi Indiami (dziś w południowej części graniczy z nieistniejącym wówczas Bangladeszem), od północnego wschodu z Chinami, od wschodu z Laosem, a od południowego wschodu – z Syjamem (dziś jest to Tajlandia). Bogactwa naturalne Mjanmy są dość obfite, ale bardzo słabo eksploatowane. Wydobycie ropy naftowej obecnie wynosi około miliona ton rocznie i nie zaspokaja potrzeb krajowych, w Birmie znajdują się natomiast zasoby rud metali: antymonu, wolframu (jedne z największych na świecie), cyny, miedzi, cynku i niklu. Brytyjczycy w bardzo niewielkim stopniu eksploatowali te złoża, traktując Burmę głównie jako zaplecze rolnicze – głównym wywożonym z Burmy towarem był uprawiany tu ryż i drewno, a także bawełna. Brytyjczycy podbili Birmę w latach 1824-1855 i pod koniec XIX wieku włączyli ją do Indii na prawach prowincji nazywanej Burma. Panowanie brytyjskie zakończyło się odzyskaniem niepodległości przez ten kraj w 1948 r., kiedy to brytyjska kolonia Burma stała się niepodległą Birmą.
Od kiedy w grudniu 1926 r. cesarzem Japonii został Hirohito, nastąpiła znacząca zmiana w polityce zagranicznej kraju. Ukierunkowana na szybki rozwój polityka stała się ekspansywna, nastawiona na dominację w Azji Dalekowschodniej i w obszarze Pacyfiku. Od czasu podpisania Traktatu Waszyngtońskiego w 1922 r. Japonia czuła się też zdradzona przez Wielką Brytanię, którą dotąd traktowała jako głównego sojusznika cesarstwa, a która w Waszyngtonie wraz ze Stanami Zjednoczonymi narzuciła Japonii gorsze warunki umowy. Niezrozumiała dla Europejczyków mentalność Japończyków spowodowała, że za tę „zdradę” Wielka Brytania i Stany Zjednoczone zaczęły być traktowane wręcz jak wrogowie Cesarstwa.
18 września 1931 r. japońskie wojska wkroczyły do chińskiej Mandżurii, przy czym posunięcie to zaskoczyło rząd centralny w Tokio. Jednak łatwość, z jaką Japończycy pokonywali niezorganizowane wojska chińskie spowodowała, że Tokio usankcjonowało to posunięcie, przesyłając nawet odpowiednie uzupełnienia. Do lutego 1932 r. cała Mandżuria była już w rękach japońskich. Utworzono tu marionetkowe państwo Mandżukuo, całkowicie zależne od Japonii. Chiny okazały się być zupełnie niezdolne do stawienia oporu wojskom japońskim i wkrótce z konieczności pogodziły się ze stratą. Główną tego przyczyną były wewnętrzne walki pomiędzy Kuomintangiem a różnymi grupami opozycyjnymi. W 1931 r. nacjonalista Hu Hanmin założył w Guăngzhōu (w pobliżu Hongkongu) opozycyjny dla Kuomintangu rząd i omalże nie przejął władzy w całych Chinach. Groźni byli też komuniści Mao Tse Donga. W tej sytuacji japońskiej inwazji po prostu
nie miał się kto przeciwstawić.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu