Siły powietrzne Stanów Zjednoczonych (USAF) planują wprowadzenie do służby jesienią br. pierwszych egzemplarzy pojazdów saperskich typu RADBO (Recovery of Airbase Denied By Ordnance).

Pojazdy RADBO budowane są na bazie opancerzonych samochodów o zwiększonej odporności na wybuchy min i ataki z zasadzki (MRAP – Mine Resistant Ambush Protected) typu Cougar 4×4 HEV (Hardened Engineer Vehicle). 18-tonowe, czteroosobowe RADBO wyposażone zostały m.in. w 3-kilowatowy laser Zeus III oraz sterowane zdalnie ramię z chwytakiem. Opcjonalnie można na ich przodzie zamontować również opancerzony pług. Samochody te mają służyć do oczyszczania głównie polowych i tymczasowych baz lotniczych z wszelkiego rodzaju niewybuchów i niewypałów (UXO – Unexploded Ordnance).

USAF chcą wykorzystywać pojazdy RADBO do szybkiego usuwania niewybuchów i niewypałów z pasów startowych, tak aby móc jak najszybciej rozpocząć lub wznowić operacje lotnicze z danych lokalizacji. Są to działania zapewniające tzw. minimalną zdolność operacyjną lotniska lub bazy lotniczej (MAOS – Minimum Airfield Operations Surface). RADBO będą też pomagać w oczyszczaniu z uzbrojenia samolotów, które uległy wypadkom i katastrofom podczas startów i lądowań oraz manewrowania na ziemi.

Pojazdy saperskie typu RADBO wyposażone zostały w 3-kilowatowy laser typu Zeus III. Fot. USAF

Po przewiezieniu ładunku za pomocą chwytaka, jego zdalne detonowanie saperzy EOD (Explosive Ordnance Disposal) będą przeprowadzać z bezpiecznej odległości wykorzystując zamontowany na samochodzie laser. Jego skuteczny zasięg niszczenia amunicji takiej jak bomby lotnicze lub pociski artyleryjskie wynosi 300 m. W przypadku lżejszego uzbrojenia takiego jak granaty ręczne lub pociski moździerzowe zasięg ten może być jeszcze większy. Maksymalny zasięg uzależniony jest głównie od warunków atmosferycznych. Promień lasera niszczy ładunki „przepalając się” przez obudowy materiałów wybuchowych. Rola pojazdów RADBO i ich załóg będzie ograniczać się wyłącznie do wybuchowego niszczenia ładunków bez ich rozbrajania.

Program budowy samochodów RADBO rozpoczął się w 2020 r., gdy centrum ds. zarządzania eksploatacją sprzętu sił powietrznych (LCMC – Life Cycle Management Center) przyznało firmie Parsons Government Services Inc. warty 40 mln USD kontrakt na budowę pierwszych dwóch pojazdów prototypowo-testowych oraz 13 egzemplarzy seryjnych. Jak na razie specjaliści USAF testują i oceniają skuteczność lasera przeciwko różnym kategoriom i rodzajom niewybuchów i niewypałów. Cała transza trzynastu pojazdów RADBO ma wejść do służby do kwietnia 2023 r. Jeśli RADBO sprawdzą się operacyjnie niewykluczone, że USAF zamówią kolejne osiem egzemplarzy.