Zaloguj

Reorganizacja struktury i programy modernizacji duńskich wojsk lądowych

Duńskie wojska lądowe często decydują się na zakup uzbrojenia już wcześniej użytkowanego przez sojuszników z NATO, a jeszcze lepiej sprawdzonego w warunkach bojowych. Przykładem może być decyzja o wyborze francu-skiej 155 mm armatohaubicy na podwoziu kołowym CEASAR.

Duńskie wojska lądowe często decydują się na zakup uzbrojenia już wcześniej użytkowanego przez sojuszników z NATO, a jeszcze lepiej sprawdzonego w warunkach bojowych. Przykładem może być decyzja o wyborze francu-skiej 155 mm armatohaubicy na podwoziu kołowym CEASAR.

Duńska polityka modernizacji technicznej sił zbrojnych jest interesującym przypadkiem, wartym analizy z kilku przyczyn. Po pierwsze Królestwo Danii (duń. Kongeriget Danmark) od dekad konsekwentnie i planowo przekształca struktury swego wojska oraz skutecznie realizuje działania zmierzające do transformacji jego zdolności. Po drugie, inicjowane w Siłach Zbrojnych Królestwa Danii (duń. Forsvaret) programy zakupów zawsze bezpośrednio wynikają z konkretnych (wskazanych przez organy dowódcze poszczególnych rodzajów sił zbrojnych) potrzeb sprzętowych. Po trzecie wreszcie, duńscy planiści odznaczają się innowacyjnym i często nieortodoksyjnym stosunkiem do problematyki wymiany wyeksploatowanego, przestarzałego uzbrojenia oraz zakupów sprzętu wojskowego nowej generacji. Pewne typy uzbrojenia i wyposażenia, obecnie rozpowszechnione w siłach zbrojnych współczesnych państw, w Forsvaret wprowadzono do użytku kilka lat wcześniej, niż uczyniły to główne potęgi militarne świata zachodniego.

Siły Zbrojne Królestwa Danii pod względem potencjału ludzkiego i liczby wyposażenia oraz uzbrojenia uznać należy za jedne z mniejszych w strukturach Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Niezależnie od realnego potencjału, Forsvaret zarówno w pierwszej, jak i w drugiej dekadzie XXI w., w sposób stały były zaangażowane w kolejne operacje stabilizacyjne oraz misje „wymuszania pokoju” inicjowane przez NATO. W latach 2014–2016 każdego roku ok. 5% żołnierzy Wojsk Lądowych Królestwa Danii (duń. Hæren), a więc średnio 400 żołnierzy rocznie, uczestniczyło w misjach poza macierzystym terytorium (także poza obszarem traktatowej odpowiedzialności NATO). Dla polityków odpowiedzialnych za formułowanie i realizację polityki obronnej, a także dla naczelnego dowództwa duńskiego wojska, oczywistym pozostaje, że organizacja i wyposażenie duńskich sił zbrojnych gwarantować muszą możliwość szybkiej reakcji militarnej oraz powinny pozwalać na bezproblemowe dyslokowanie wybranych formacji na odległe, zamorskie teatry działań.
W następstwie przyjętych w połowie drugiej dekady XXI w. planów ograniczonej redukcji liczebności, w 2018 r. Forsvaret liczyły 16 344 żołnierzy i 4615 pracowników cywilnych. Struktury duńskich jednostek wojskowych w większości są obsadzane przez żołnierzy zawodowych i kontraktowych. Niemniej warto podkreślić, że w ramach obowiązującego poboru, każdego roku ok. 4200 rekrutów zasila struktury militarne państwa. W Hæren, będących przedmiotem tego artykułu, w latach 2016–2017 służyło ok. 8400 żołnierzy.

Na stanie duńskich jednostek pancernych znajduje się 57 czołgów podstawowych Leopard 2A5DK. 38 z nich (tyle realnie jest użytkowanych) zostanie poddanych głębokiej modernizacji do standardu A7.

Na stanie duńskich jednostek pancernych znajduje się 57 czołgów podstawowych Leopard 2A5DK. 38 z nich (tyle realnie jest użytkowanych) zostanie poddanych głębokiej modernizacji do standardu A7.

Pod znakiem reformy

Głęboka reforma organizacji i struktur Wojsk Lądowych Królestwa Danii została zapoczątkowana pod koniec pierwszej dekady XXI w. Proces transformacji wojsk lądowych był kontynuowany w kolejnych latach na bazie rozstrzygnięć i wytycznych zawartych w wielopartyjnych porozumieniach obronnych (duń. Forsvarsforlig). Podstawowym komponentem i trzonem struktur wojsk lądowych w czasie pokoju jest od 2017 r. grupa bojowa o liczebności i potencjale wzmocnionego batalionu. Współczesną strukturę organizacyjną Hæren tworzą trzy stałe grupy bojowe, każda w sile batalionu. Jedna z nich (na zasadzie rotacji) ma wysoki poziom gotowości operacyjnej, a w efekcie możliwość nieograniczonego użycia po 30 dniach od decyzji politycznej, inicjującej zaangażowanie jednostki. Zakłada się, że w przypadku konieczności udziału Danii w klasycznych działaniach zbrojnych o charakterze wojennym lub wysokiej intensywności, liczba grup bojowych zostanie podwojona i osiągnie poziom sześciu. Funkcjonowanie trzech stałych grup bojowych zabezpieczają dwa wyspecjalizowane ośrodki, działające na poziomie operacyjnym. Są to komponenty wsparcia bojowego i logistycznego. W zależności od specyfiki planowanych działań (ich charakteru, wyznaczonych zadań, potencjału nieprzyjaciela) wspomniane ośrodki dostarczają batalionowym grupom bojowym takich zdolności lub zasobów jak: ciężkie systemy artyleryjskie, sprzęt inżynieryjny, systemy dowodzenia i łączności oraz wyspecjalizowane oddziały wsparcia lub zabezpieczenia działań.
Należy jednak pamiętać, że w obrębie struktur dowódczo-sztabowych duńskich wojsk lądowych utrzymywane są nadal organy dowódczo-sztabowe przeznaczone do kierowania dywizją (duń. Danske Division – DDIV), składającą się z dwóch brygad (duń. 1. Brigade i 2. Brigade). Struktury dowodzenia na poziomie dywizji i obu brygad są utrzymywane na wypadek agresji wymierzonej w terytorium Królestwa Danii, a tym samym zaistnienia konieczności pełnego rozwinięcia naziemnego kontyngentu sił zbrojnych państwa. Zgodnie z obowiązującymi założeniami doktrynalnymi, jedyna dywizja współcześnie wchodząca w skład wojsk lądowych, w czasie pokoju skadrowana i funkcjonująca niemal wyłącznie na poziomie dowódczo-sztabowym, rozwinięta zostanie w warunkach wojennych do stanu 20 000 żołnierzy. Jednocześnie tworzące ją dwie brygady, również skadrowane w czasie pokoju, po rozwinięciu dysponować będą potencjałem ludzkim o sile 4500 żołnierzy każda.
W przeciwieństwie do istniejących wcześniej w strukturach Hæren formacji batalionowych, podstawową cechą współczesnych batalionowych grup bojowych jest ich gotowość – na poziomie organizacyjnym, funkcjonalnym i sprzętowym – do samodzielnego wykonywania wyznaczonych zadań operacyjnych czy misji bojowych. Tradycyjnie, jeszcze w latach 90., duńskie bataliony wojsk lądowych były zawsze częścią składową brygad. Ich skuteczność oraz możliwości operacyjne były powiązane z siłami oraz środkami, którymi dysponowała brygada traktowana jako całość funkcjonalna i organizacyjna. Zgodnie z obowiązującymi założeniami doktrynalnymi, bojowa grupa batalionowa powinna być przygotowana do wystawienia 800–
–1000 osobowego oddziału. Oddział ów powinien być gotowy do przetransportowania i rozwinięcia w dowolnym zakątku globu oraz podjęcia tam działań w ramach pełnego spektrum misji duńskich sił zbrojnych. Poczynając od działań o niskim stopniu intensywności, a na działaniach stricte wojennych kończąc. W określonych warunkach strategicznych i sytuacjach wojennych, z trzech stałych batalionowych grup bojowych może zostać zorganizowana formacja wielkości brygady. Jej przeznaczeniem jest przede wszystkim realizacja zadań obrony duńskiego terytorium.
Batalionowe grupy bojowe są przede wszystkim oddziałami wojsk zmechanizowanych i zmotoryzowanych. Oznacza to, że ich gotowość operacyjna i potencjał bojowy wynikają wprost z dysponowania odpowiednią liczbą: bojowych wozów piechoty, kołowych transporterów piechoty, opancerzonych pojazdów wielozadaniowych, mobilnych środków przeciwpancernych, samobieżnych systemów artyleryjskich i ciężkich wozów zabezpieczenia technicznego.

Modernizacja uzbrojenia Hæren

Już na przełomie wieków zainicjowano w Danii wprowadzanie do uzbrojenia wojsk lądowych sprzętu o trakcji kołowej, umożliwiającej samodzielny przerzut na duże odległości. Zakupy w tym okresie obejmowały następujące wozy bojowe i pojazdy: MOWAG Piranha IIIC/H, MOWAG Eagle I i IV, MOWAG DURO IIIP, Patria/Sisu XA-185. Mimo to, w latach 2016–2017 duńska armia pozostawała nadal formacją relatywnie ciężką, wyposażoną w liczne czołgi, gąsienicowe bojowe wozy piechoty i transportery opancerzone oraz systemy artyleryjskie na platformach gąsienicowych (np. czołgi Leopard 2A5DK, bwp IKK CV9035DK, transportery PMV M113A1G/G3, haubicoarmaty SKH M109A3DK). Co więcej, aktywny udział Hæren w działaniach w Afganistanie i Iraku doprowadził do poważnego wyeksploatowania posiadanych pojazdów i innego sprzętu, a także skutkował znacznymi stratami. Odnotowano je szczególnie w przypadku kołowych transporterów rodziny Piranha III i gąsienicowych rodziny M113.
Asertywna polityka militarna Federacji Rosyjskiej po 2014 r. i wynikające z niej doświadczenia taktyczne oraz operacyjne związane z interwencjami wojsk rosyjskich na Krymie i w Syrii, zmusiły duńskie Ministerstwo Obrony (duń. Forsvarsministeriet) oraz Generalne Dowództwo Obrony (duń. Værnsfælles Forsvarskommando) do zainicjowania nowych programów modernizacyjnych dotyczących armii w celu zwiększenia potencjału bojowego tego rodzaju sił zbrojnych. Ich realizacja służy wzmacnianiu zdolności Hæren do działań o wysokim stopniu intensywności przeciwko regularnym oddziałom nieprzyjacielskiego państwa (nowocześnie wyposażonym, odpowiednio wyszkolonym, kompleksowo ukompletowanym). Zaczęto poszukiwać przede wszystkim: nowej generacji samobieżnych środków artyleryjskich, nowoczesnych pojazdów rozpoznawczych, lekkich minoodpornych pojazdów patrolowych, wielozadaniowych transporterów opancerzonych piechoty oraz, charakteryzujących się wysoką odpornością i przeżywalnością na polu walki, środków transportu taktycznego.

W maju 1998 r. Duńczycy przejęli od firmy MOWAG pierwsze kołowe transportery Piranha III. W lutym 2001 r. 11 takich pojazdów zostało skierowanych wraz z duńskim kontyngentem do Kosowa. W kolejnych latach towarzyszyły duńskim żołnierzom w działaniach w Afganistanie i Iraku.

W maju 1998 r. Duńczycy przejęli od firmy MOWAG pierwsze kołowe transportery Piranha III. W lutym 2001 r. 11 takich pojazdów zostało skierowanych wraz z duńskim kontyngentem do Kosowa. W kolejnych latach towarzyszyły duńskim żołnierzom w działaniach w Afganistanie i Iraku.

Programy modernizacji technicznej wojsk lądowych, realizowane w 2018 r. zgodnie z założeniami porozumienia obronnego na lata 2013–2017 (Forsvarsforlig 2013–2017), nie odznaczały się jakąś wyjątkową spektakularnością, jeśli chodzi o skalę zakupów czy koszty realizowanych programów zakupu uzbrojenia. Były jednak głęboko przemyślanymi przedsięwzięciami, w trakcie których jest nabywane uzbrojenie bezwarunkowo potrzebne wojskom lądowym. W przypadku niektórych wprowadzanych do uzbrojenia typów broni czy sprzętu, liczba zamawianych egzemplarzy sprzętu może wydawać się pozornie niewielka. Pamiętać jednak powinniśmy, że zazwyczaj optymalnie wypełnia ona aktualne zapotrzebowanie duńskiej armii.

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusertagcrosslistfunnelsort-amount-asc