Zaloguj

Rodzime czołgi z Krain Kangurów i Kiwi

Rodzime czolgi z Krain Kangurow i Kiwi

Rodzime czolgi  Krain Kangurow i Kiwi

Australia i Nowa Zelandia słusznie nie są kojarzone jako producenci pojazdów pancernych, nigdy bowiem nie miały większych osiągnięć w ich wytwarzaniu. Niemniej na Antypodach powstało kilka ciekawych, w Polsce praktycznie nieznanych opancerzonych wozów bojowych.

Pojazdy te – co prawda nieliczne, charakteryzowały się nieraz interesującymi i oryginalnymi rozwiązaniami konstrukcyjnymi, których próżno szukać u potentatów. Były one wymuszone uwarunkowaniami polityczno-militarnymi, położeniem geograficznym i sytuacją ekonomiczną obu państw, jak również poziomem rozwoju przemysłu ciężkiego, zdolnego do produkcji opancerzonych wozów bojowych. Podobieństwo sytuacji obu południowych państw, mimo pewnych różnic wynikających z odmiennych potencjałów, pozwala omawiać je wspólnie – m.in. ze względu na braterstwo broni, datujące się od czasu I wojny światowej. Armie australijska i nowozelandzka razem tworzyły powołany w 1914 r. Australian and New Zealand Army Corps (ANZAC), rozwiązany co prawda w 1917 r., ale przywrócony w 1941 r., w trakcie trwania II wojny światowej. W czasie obu wojen żołnierze australijskich i nowozelandzkich formacji wojskowych złożyli ogromną daninę krwi, wśród nich także żołnierze jednostek pancernych.

Oddziały pancerne Australii i Nowej Zelandii.

Mimo że zainteresowanie Australijczyków gąsienicowymi pojazdami pancernymi datuje się bardzo wcześnie i przypada na okres pionierski dla czołgów w ogóle, żołnierze obu armii zaś znali czołgi i ich możliwości z pól bitewnych I wojny światowej (Australijczycy współdziałali pod Hamel i Amiens z brytyjską 5. Brygadą Czołgów w lipcu i sierpniu 1918 r.), siły zbrojne z Antypodów długo nie mogły doczekać się własnych opancerzonych wozów bojowych. Powojenne redukcje uniemożliwiły szybkie wprowadzenie do uzbrojenia brytyjskich czołgów ciężkich Mark IX. Pierwsze cztery czołgi średnie Vickers Medium Mk II zakupiono dopiero w 1927 r. dla powołanego jednocześnie Australijskiego Korpusu Czołgów (Australian Tank Corps).
Z wozów tych po ich dostarczeniu we wrześniu 1929 r. utworzono Pierwszą Sekcję Czołgów (1st Tank Section) w ramach australijskiej Armii Rezerwowej w Randwick w Nowej Południowej Walii, ich użycie zaś trenowano w Greenhills. Rozwój australijskich jednostek pancernych skutecznie powstrzymał Wielki Kryzys – aż do 1937 r., kiedy to eksperymentalną jednostkę przeformowano w 1. kompanię czołgów lekkich. Jednocześnie została zrealizowana dostawa 10 czołgów lekkich Vickers Mk VIA. W marcu 1939 r. w Caulfield w stanie Wiktoria powstała 2. kompania czołgów lekkich. W ślad za tym czołgi średnie Vickers Medium Mk II przeniesiono do zadań szkoleniowych (do dziś jeden z nich zachował się w Royal Australian Armored Corps Tank Museum w Puckapunyal); postępowała także motoryzacja i mechanizacja kawalerii.
Armia nowozelandzka przed wybuchem II wojny światowej w ogóle nie miała własnych czołgów.
Na mocy Ustawy o Obronie z 1903 r. nie istniała możliwość użycia Armii Rezerwowej – do której należały czołgi australijskie – poza granicami państwa. Po wybuchu II wojny światowej powołano jednak 2. Australijskie Siły Imperialne, czyli oddziały składające się z ochotników z Armii Rezerwowej. Wielu żołnierzy ze zmechanizowanego tuż przed wybuchem wojny 1. pułku lekkokonnego (karabinów maszynowych) zgłosiło się na front. Pierwsza do walki weszła 6. Dywizja, która już w styczniu 1940 r. znalazła się w Egipcie, gdzie otrzymała 6 eksegipskich czołgów lekkich Mk VIB. Dywizja wraz z jej nielicznymi czołgami wzięła udział m.in. w walkach o Maddalinę (11-12 grudnia) i pod Bardią (styczeń 1941 r.).
Niemożność pozyskania w krótkim czasie większej liczby czołgów brytyjskich – czy to do walk na frontach zamorskich, czy to do obrony granic – zmusiła Australijczyków i Nowozelandczyków do podjęcia starań o zbudowanie własnych opancerzonych wozów bojowych, o czym dalej. W Australii na bazie obu kompanii czołgów lekkich utworzono szkołę wojsk pancernych w Puckapunyal oraz 3. pułk pancerny, co było wstępem do powołania do życia 1. Dywizji Pancernej 1 lipca 1941 r. Czołgi dla przyszłej dywizji i innych oddziałów zamówiono wcześniej (amerykańskie lekkie M3 Stuart – ogółem 413 sztuk – zaczęły docierać już w lutym; później dołączyły do nich brytyjskie czołgi wsparcia piechoty Matilda II). W tym czasie zarządzono również utworzenie w ramach każdej dywizji australijskiej pułku kawalerii (rozpoznawczego) wyposażonego w czołgi lekkie i samochody pancerne. Ostatecznie 8. Dywizja, operująca na Półwyspie Malajskim (dzisiejsza Malezja), ze względu na warunki terenowe nie otrzymała czołgów (sformowano co prawda dwa samodzielne dywizjony kawalerii, nie doczekały się one jednak sprzętu ciężkiego).

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusercrosslistfunnelsort-amount-asc