Zaloguj

Pancernik Dwienadcat’ Apostołow

Unikalna fotografia z poczatku XX wieku pancernika Dwienadcat’ Apostolow na redzie Sewastopola.

Unikalna fotografia z poczatku XX wieku pancernika Dwienadcat’ Apostolow na redzie Sewastopola.

W ramach programu z 1881 roku, na potrzeby rosyjskiej Floty Czarnomorskiej zaplanowano zbudować 8 pancerników. Rozpoczęto od stworzenia względnie dużych jednostek typu Jekatierina II, ale uznano, jeszcze na etapie projektowania, że są to okręty zbyt duże i rozsądniej byłoby zamówić jednostkę trochę mniejszą, tańszą, ale w zamian nowocześniejszą – taką, która pod względem technicznym nie będzie ustępowała konstrukcjom zagranicznym.

Rozpisano otwarty konkurs mający wyłonić najlepszy projekt. Niestety, początkowo nie określono szczegółowych oczekiwań w stosunku do nowego pancernika, więc zgłoszone projekty zupełnie wymykały się oczekiwaniom Ministerstwa Marynarki. W końcu wadm. I. A. Szestakow nakreślił ogólną charakterystykę nowego okrętu. Miał on być uzbrojony w 4-6 armat kal. 229 mm w wieżach (lub w 1 kal. 305 mm i 4 kal. 229 mm) przy wyporności normalnej 7000-8000 t. Uzbrojenie pomocnicze miało składać się z 4 dział kal. 152 mm. Prędkość maksymalną określono na 15-16 w. Zapisano także, że nowy okręt powinien wykorzystać maszyny zdemontowane z parowca Opyt. Najbliżej oczekiwań były projekty inżynierów N. A. Subbotina i E. J. Gulajewa Do dalszego procedowania wybrano projekt tego ostatniego. Zakładał on zbudowanie konstrukcję pancernika zbliżonego pod względem konstrukcyjnym do dla Floty Bałtyckiej Impieratora Aleksandra II, z tym, że projekt został tak przerobiony, aby ograniczyć przeciążenie okrętu.
Pierwotnie projekt Gulajewa zakładał uzbrojenie okrętu w 8 armat kal. 229 mm, z czego 4 miały być w wieżach artyleryjskich na dziobie i rufie, natomiast 4 działa tego samego kalibru w opancerzonej kazamacie na śródokręciu. Ochrona miała być wzorowana na brytyjskich pancernikach typu Admiral, tj. projekt zakładał pozostawienie dziobu i rufy bez opancerzenia.
Kontrakt na budowę podpisano 31 października 1887 roku ze Stocznią Admiralicji w Nikołajewie. Za konstrukcję nowego pancernika odpowiadał jeden z ówcześnie najzdolniejszych rosyjskich inżynierów okrętowców – Ksawierij K. Ratnik (1852-1924). Gdy do stoczni dotarły z Morskiego Komitetu Technicznego pierwsze rysunki Ratnik zaproponował zmiany mające poprawić projekt. Zwracał on uwagę, że okręt może być zbudowany z dużym przeciążeniem. Proponował on podniesienie pasa pancernego, zastosowanie pojedynczych kotłów i ograniczenie długości kotłowni, aby zmniejszyć jej masę. Proponował także rezygnację z dwóch kominów i pozostawienie jednego. Na zmiany nie zgodził się sam konstruktor oraz wadm. Szestakow. Formalnie prace nad pancernikiem rozpoczęto 24 lutego 1888 r. Jednak nie posuwały się one zbyt szybko. Proces budowy opóźniały Morski Komitet Techniczny oraz Zarząd Budownictwa Okrętowego. Nie zatwierdzano na czas rysunków technicznych, więc Ratnik nie mógł zamawiać stali w Stalowniach Briańskich oraz elementów konstrukcyjnych w fabrykach zagranicznych. Sytuacja zrobiła się tak napięta, że w końcu prace w ogóle ustały. W październiku 1888 r. Szestakow zwrócił uwagę na kwestie opancerzenia wież artyleryjskich oraz na uzbrojenie. Bez wiedzy Gulajewa postanowiono przerobić projekt. Zrezygnowano w ogóle z armat kal. 229 mm. W zamian wybrano 4 cięższe działa kal. 305 mm i 6 kal. 152 mm L/35. Morski Komitet Techniczny zwrócił jednak uwagę, że brakuje zapasu wyporności i należy odchudzić pomysły Szestakowa. Po pierwsze, zrezygnowano z wież artylerii głównej na korzyść otwartych barbet (dodatkowo przesunięto je bliżej śródokręcia, aby poprawić stateczność wzdłużną). Po drugie, konieczne okazało się zrezygnowanie z 6 armat kal. 152 mm na rzecz 4 lżejszych dział tego samego kalibru, z tym, że o lufach długości L/30. Po trzecie, zgodnie z propozycjami Ratnika ograniczono wielkość kotłowni i zrezygnowano z opancerzonych kożuchów kominów, a także zmniejszono ich liczbę z trzech do dwóch.
Dopiero wtedy prace mogły ruszyć na nowo. W międzyczasie zmarł adm. Szestakow (21 listopada 1888), ojciec duchowy projektu i osoba odpowiedzialna za opóźnienia. Projektem także przestał zajmować się Gulajew, a ostatnie poprawki nanosił w nim inż. K. J. Awierin. On też odpowiadał za prace wykończeniowe prowadzone w Sewastopolu.
Oficjalnie położenie stępki i nadanie nazwy Dwienadcat’ Apostołow odbyło się w Nikołajewie na tamtejszej stoczni Admiralicji 9 sierpnia 1889 r. Okręt formalnie przydzielono najpierw do 1., a potem do 34. Ekipaża Floty (skadrowane zasoby personelu dla grupy kilku okrętów). Przy budowie pancernika wykorzystywano elementy kadłuba importowane z Wielkiej Brytanii. Co ciekawe, były one dużo tańsze do tych od rosyjskich wytwórców (nawet wliczając w to koszty transportu). Przez agenta morskiego kmdr. Zielionego 21 kwietnia 1889 r. podpisano kontrakt ze stalownią William Jessop & Sons mieszczącą się w Sheffield. Zamówiono tam odlewy dziobnicy, tylnicy, ramę steru oraz dławnice i wsporniki wału napędowego. Wartość kontraktu wynosiła 26 755 rubli (2800 funtów szterlingów). Zlecenie miało być zrealizowane do końca sierpnia 1889 r. Jakość zakontraktowanych odlewów wsporników wałów była niska. Wykonano je niezgodnie z rysunkami i drewnianymi modelami jakie przekazano do Sheffield. Ich przeróbką zajęła się stocznia w Nikołajewie, za co stalownia Jessop & Sons musiała zapłacić karę w kwocie 200 funtów.
W angielskich firmach zamówiono także odlewy drobnych elementów wyposażenia cumowniczego. Odpowiadający za budowę pancernika Ratnik na miejscu w Anglii dokonał oceny zamówionych elementów, a w drodze powrotnej udało mu się we francuskich stoczniach zapoznać z technologią napełniania celulozą zbiorników. W przypadku pancernika Dwienadcat’ Apostołow takiej nowinki technicznej jednak nie przewidywano.

 

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusertagcrosslistfunnelsort-amount-asc