Pancernik Kaiser, ktory nadal nazwe najdluzszej serii niemieckich drednotow. Liczyla ona piec jednostek.
Budowa okrętów typu Helgoland dała przez chwilę wrażenie, iż Niemcy i Wielka Brytania prowadzą w budowie drednotów wyrównany wyścig. Wszystko się jednak zmieniło, kiedy w 1909 r. Brytyjczycy rozpoczęli budowę okrętów kolejnych dwóch ich typów – Colossus i pierwszej z 4 jednostek serii Orion. Te ostatnie, miały zostać wkrótce okrzyknięte „superdrednotami”, głównie z uwagi na uzbrojenie ich w 10 armat kal. 343 mm, które mogły prowadzić ogień na jedną burtę. Okręty te jeszcze wyżej stawiały poprzeczkę jeżeli chodzi o możliwości i koszt budowy pojedynczego pancernika.
Niemcy nie zamierzali zostawać z tyłu i już w marcu 1909 r. pojawiły się wyliczenia co do przewidywanych kosztów kolejnego pokolenia okrętów liniowych. Od ponad roku trwały też dyskusje na temat rozmieszczenia ich artylerii głównej. Tym razem konserwatyści musieli ustąpić pola. Zdecydowano się na umieszczenie jednej wieży z przodu i dwóch z tyłu kadłuba, z których górna stała w superpozycji. Liczbę wież na śródokręciu zmniejszono za to z czterech do dwóch, które ustawiono diagonalnie (tj. po przekątnej). Układ ten był już w tym czasie zatwierdzony dla budowanego właśnie krążownika liniowego Von der Tann (z jedną wieżą na dziobie, jedną na rufie i dwiema umieszczonymi diagonalnie na śródokręciu).
W czasie ustalania projektu nowych okrętów trwały dyskusje co do tego w jaki sposób zwiększyć ich siłę ognia. Najważniejszą propozycją było zastosowanie trójdziałowych wież artylerii głównej, jednak ostatecznie odrzucono ją z uwagi na większe koszty i ryzyko konstrukcyjne. Ostatecznie nigdy nie uzbrojono w takie wieże ani jednego z kajzerowskich pancerników, a pierwszym niemieckim ciężkim okrętem z wieżami na trzy działa został dopiero „pancernik kieszonkowy” Deutschland.
Powstały więc okręty uzbrojone w 10 (5xII) armat kal. 305 mm, czyli teoretycznie słabsze niż te należące do typu Helgoland. W praktyce jednak nowe jednostki były w stanie prowadzić ogień burtowy ze wszystkich pięciu wież (choć jak się miało okazać strzelanie z wieży na przeciwległej burcie powodowało problemy), a nie jak w przypadku poprzedników – z czterech.
W ten sposób powstały okręty, których uzbrojenie nie stanowiło wielkiego skoku technicznego w stosunku do poprzedników, jak było to w przypadku ich brytyjskich odpowiedników (Orionów). Niemcy nadrabiali to jednak w inny sposób – poprzez znaczne poprawienie opancerzenia, które wyprzedziło swoją epokę. Do tego dochodziły zastosowane nowinki jeśli chodzi o napęd i wspomniane rozmieszczenie artylerii. Praktyczne podejście do projektu sprawiło, że nowe pancerniki były minimalnie tańsze od poprzedników, mimo że w przypadku Orionów nastąpił wzrost ceny w stosunku do prekursorów o ponad 1/4.
Nowe niemieckie drednoty miały przejść do historii jako typ Kaiser, od pierwszego okrętu, którego budowę rozpoczęto jeszcze we wrześniu 1909 r. Jego wodowaniu w marcu 1911 nadano dużą rangę. Dokonano go przy obecności cesarza i kanclerza Rzeszy, a matką chrzestną została cesarzowa. Kaisera przygotowano do roli okrętu flagowego złożonej z predrednotów V Eskadry Okrętów Liniowych i wszedł do służby 1 sierpnia 1912 r. Oprócz niego powstały jeszcze aż cztery takie jednostki: Friedrich der Große (rozpoczęcie budowy styczeń 1910, w służbie od października 1912 r.), Kaiserin (lipiec 1910 – maj 1913), König Albert (lipiec 1910 – lipiec 1913) i Prinzregent Luitpold (październik 1910 – sierpień 1913). Była to najliczniejsza seria niemieckich drednotów.
Kaisery otrzymały 10 armat kal. 305 mm SK/L50 C/08 w wieżach umożliwiających podniesienie ich luf o 13,5o pozwalając na prowadzenie ognia na 18 700 m, a po przebudowie wież w 1916 r. zasięg ten wzrósł do 20 400 m.
Artylerię średnią tworzyło 14 armat kal. 150 mm SK L/45 w kazamatach, po 7 na burtę. Do tego dodano 8 dział kal. 88 mm L/45 MPL C/06 do walki z kontrtorpedowcami i 4 przeciwlotnicze „osiemdziesiątki ósemki” SK L/45 C/13. Uzbrojenie to dopełniało 5 wyrzutni torped kal. 500 mm: po dwie na burtę i rufowa. Z wyrzutni dziobowej zrezygnowano.
Na Kaiserach „zaoszczędzono” całą wieżę głównego kalibru z działami i barbetą, lecz mimo to ich wyporność normalna wzrosła do 24 700 t. Było to zasługą zastosowania znacznie grubszego opancerzenia, nie mającego sobie wówczas równych i będącego efektem obaw przed brytyjskimi pociskami kal. 343 mm.
Główny pas pancerny miał grubość 350 mm i był cieńszy ku dołowi, dziobowi i rufie do 180 mm. Jego górna część była gruba na 200 mm. Cytadelę pancerną ograniczały poprzeczne grodzie pancerne grubości 300 mm. 40 mm pancerz oddzielał grodzie przeciwtorpedowe od wewnętrznych pomieszczeń okrętu. Jeśli chodzi o opancerzenie poziomie to pokład górny otrzymał pancerz gruby na 20 mm, a główny pokład pancerny – 30 mm. Pokład pochyły chroniący od góry grodzie przeciwtorpedowe otrzymał pancerz 50 mm. Wieże artylerii głównej miały 300 mm pancerz czołowy, 250 mm na bokach i 110 mm na dachu, co świadczyło o poważniejszym braniu pod uwagę możliwości trafienia pociskiem lecącym po trajektorii stromotorowej. Barbety otrzymały pancerz 300 mm. Z kolei przednie stanowisko dowodzenia zostało opancerzone stalą o grubości 400 mm, a tylne – 200 mm.
Pełna wersja artykułu
Pełna wersja artykułu
