Zaloguj

Argyll jedna z ostatnich ofiar Bell Rock

MiO_spec_1_2016_bellrock

HMS Argyll, jeden z dwóch krążowników pancernych – drugim był Natal – utraconych w pechowych okolicznościach przez Royal Navy pod koniec 1915 r.

Pod koniec 1915 r. Royal Navy straciła dwa krążowniki pancerne, oba w wyniku pechowych zdarzeń, bez najmniejszego udziału nieprzyjaciela. Jednym z nich był Argyll, z którego załogi, mimo dynamiki i dramatyzmu przeprowadzonej w ciężkich warunkach pogodowych ewakuacji, nie zginął ani jeden człowiek. W dużej mierze wynikało to z faktu, że okrętowi nie groziło zatonięcie.

Od połowy XVIII w., dzięki subsydiom rządowym na eksport tkanin lnianych oraz rozwojowi przemysłu wielorybniczego, szkockie Dundee zaczęło się gwałtownie bogacić i rozrastać. Wzmożony ruch na okolicznych wodach miał efekt uboczny w postaci coraz częstszego rozbijania się statków na skałach znajdujących się niedaleko wejścia do zatoki Firth of Tay, na której północnym brzegu leży to miasto. Pierwotnie nazywano je Inchcape, od innis sgeap (dosłownie wyspa jak ul) w języku gaelickim szkockim, słów nawiązujących najpewniej do kształtu nadwodnej części rafy, przypominającego starodawny, wyplatany domek dla pszczół. Dużo później weszła do powszechnego użytku nazwa Bell Rock, wzięta z XIV‑wiecznej legendy o ostrzegawczym dzwonie, który – dzięki staraniom opata z pobliskiego Arbroath – został zamontowany we wzniesionej na niej wieżyczce. Miał on zostać skradziony przez duńskiego pirata, który rok później zginął, gdy jego żaglowiec rozbił się właśnie tam.
Bell Rock leży na pozycji 56°26’03,1”N, 02°23’14,2”W, około 11 Mm na wschód od brzegu, trochę poniżej południowej krawędzi Firth of Tay. Ten ogromny kawał czerwonego piaskowca, który łatwo znaleźć na okolicznym lądzie, jest całkowicie przykryty wodą przez większość czasu. Tylko w trakcie odpływu wystaje nad nią część najwyższa, długości około 130 i szerokości 70 m; na południowy zachód ciągnie się jeszcze przez około 300 m płytko zanurzony grzbiet. Na początku XIX w. oceniano, że groźna dla żeglugi, otoczona wodami o głębokości 25‑30 m przeszkoda ma długość 435 i szerokość maksymalną 91 m.
Podczas każdej zimy na przełomie XVIII i XIX w., rozbijało się na niej do sześciu statków. W 1799 r. Robert Stevenson (1772-1850), rodowity Szkot obdarzony wyjątkowym zmysłem inżynierskim, specjalizujący się w latarniach morskich (już w wieku 19 lat nadzorował budowę na wyspie Little Cumbrae w ujściu rzeki Clyde), zaproponował projekt konstrukcji dla Bell Rock. Choć już 2 lata wcześniej przejął on od swojego ojczyma funkcję głównego inżyniera w Northern Lighthouse Board, wiek pomysłodawcy sprawił, że propozycję uznano za zbyt radykalną, a koszty budowy za najpewniej niedoszacowane. Pięć lat później sprawa ruszyła jednak z miejsca, po zaginięciu 64‑działowego liniowca York, który – najprawdopodobniej 12 stycznia 1804 r. – wpadł na Bell Rock w trakcie rutynowego patrolu. Dopiero ta katastrofa, oznaczająca śmierć 491 ludzi, przesądziła o podjęciu decyzji na tak.
By ułatwić przełożonym przeforsowanie swojego pomysłu, Stevenson zaproponował im podparcie się autorytetem Johna Renniego (1761-1821), szkockiego inżyniera, który zasłynął jako budowniczy kanałów i doków. Sposób zadziałał – w 1806 r., gdy zaakceptował on projekt
i kosztorys, Izba Gmin zgodziła się na sfinansowanie prac. Northern Lighthouse Board zleciła wówczas Renniemu zbudowanie latarni, mianując jednocześnie Stevensona na jego zastępcę. Faktyczna rola i wkład w dzieło były potem przedmiotem zaciekłych sporów między ich potomkami (także inżynierami), nie ma jednak najmniejszej wątpliwości, że rolę kierownika robót pełnił Stevenson.

Przemysł zbrojeniowy

 ZOBACZ WSZYSTKIE

WOJSKA LĄDOWE

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Wozy bojowe
Artyleria lądowa
Radiolokacja
Dowodzenie i łączność

Siły Powietrzne

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Samoloty i śmigłowce
Uzbrojenie lotnicze
Bezzałogowce
Kosmos

MARYNARKA WOJENNA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Okręty współczesne
Okręty historyczne
Statki i żaglowce
Starcia morskie

HISTORIA I POLITYKA

 ZOBACZ WSZYSTKIE

Historia uzbrojenia
Wojny i konflikty
Współczesne pole walki
Bezpieczeństwo
bookusertagcrosslistfunnelsort-amount-asc